De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) is na onderzoek tot de conclusie gekomen dat particuliere klinieken zorgvuldig omgaan met de aanschaf en voorlichting van implantaten aan patiënten, maar dat er nog wel verbeterpunten zijn. Het onderzoek heeft plaatsgevonden aan de hand van het toetsingskader aanschaf, introductie en toepassing implantaten. In totaal werden 17 klinieken bezocht en keek de IGJ naar 4 thema’s:
- Kwaliteitssystemen en goed bestuur
- Aanschaf en introductie van implantaten
- Informed consent
- Registratie en monitoring
Twee klinieken voldoen op alle thema’s geheel aan de eisen en 7 anderen, voldoen geheel of grotendeels. Deze klinieken werd verzocht om kleine verbeteringen door te voeren. 6 klinieken voldoen grotendeels niet aan één of twee thema’s en nog eens twee klinieken voldoen helemaal niet op één of twee thema’s. Deze klinieken dienen verbetermaatregelen door we voeren. De IGJ volgt dit verder op.
Veel ging er goed. Zo was de kwaliteitsborging, het informed consent en registratie bij de wetenschappelijke verenigingen vrijwel overal op orde. Het thema waarmee de meeste klinieken moeite hebben betrof de aanschaf en introductie van implantaten. De IGJ benoemde de volgende verbeterpunten:
- De aanschaf en introductie moet beter, procedures zijn veelal wel omschreven maar worden in de praktijk niet altijd uitgevoerd.
- De procedures moeten alle medische hulpmiddelen omvatten, niet alleen apparatuur. In sommige klinieken was niet bekend dat fillers ook implantaten zijn.
- Niet alle patiënten kregen na hun operatie schriftelijke informatie me, terwijl dit wettelijk verplicht is.
- De registratie in het Landelijk Implantaten Register (LIR) is nog niet altijd volledig.
- Niet alle klinieken hebben een recall procedure, die wel vereist is wanneer er problemen zijn met implantaten en deze moeten worden opgespoord.
- Medewerkers worden in de meeste gevallen wel getraind in de omgang met nieuwe implantaten maar de bekwaamheid wordt niet overal goed geregistreerd.
- Bij kleineren klinieken zijn de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden niet altijd goed beschreven en belegd, bijvoorbeeld wanneer de chirurg tevens directeur is of de verpleegkundige tevens kwaliteitsfunctionaris.
- Informatie over voordelen en risico’s van implantaten wordt niet altijd vooraf gedeeld met patiënt en soms te beknopt vastgelegd in dossier. Hoewel de meeste patiënten aangaven goed geïnformeerd te zijn, waren er ook patiënten die informatie pas achteraf ontvingen, bijvoorbeeld tijdens een nacontrole of zelfs uit andere bronnen moesten vernemen.
- Ervaring met (nieuwe) implantaten wordt niet altijd goed geëvalueerd. Complicaties worden vrijwel overal geregistreerd en besproken maar het karakter hiervan is niet overal structureel. Volgens de Leidraad Nieuwe Interventies in de Klinische Praktijk is de evaluatie van nieuwe implantaten door artsen verplicht.
Samenvattend is de belangrijkste aanbeveling is dat zorgaanbieders de risico’s van een nieuw implantaat beter in kaart kunnen brengen en maatregelen moeten nemen om deze risico’s te minimaliseren. Een tweede verbeterpunt is dat deze risico’s voorafgaand aan de operatie gecommuniceerd moeten worden naar de patiënt. Een voorbeeld van zo’n risico is de levensduur van de implantaat.
Wil jij weten hoe jouw kliniek er voor staat op gebied van implantaten en medische technologie? Laat abaud een Quickscan voor je uitvoeren of neem contact op met Maud.
