De woorden cliënt en vertrouwen gaan in de zorg vaak hand en hand. De relatie tussen zorgverlener en patiënt is gebaseerd op een bijzondere vertrouwensrelatie en vormt het fundament voor goede zorg.  Daarom speelt vertrouwen in verschillende wetten een belangrijke rol en is om het vertrouwen te kunnen waarborgen op diverse plekken een speciale functionaris in het leven geroepen. Door de verschillende vormen is het niet altijd duidelijk en in sommige instellingen komen tegelijkertijd meerdere functionarissen voor. Soms is het moeilijk door de bomen het bos te zien. Daarom zetten wij ze voor je op een rijtje: 

Cliëntenraad

Op grond van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen zijn sommige zorgaanbieders (afhankelijk van omvang en activiteiten) verplicht om een cliënten- of patiëntenraad te installeren. Taak van de raad is om de belangen van cliënten en patiënten te behartigen en te zorgen voor inspraak in het beleid van de zorgaanbieder. In de Wmcz is beschreven wat te taken en verantwoordelijkheden van de raad en van de zorgaanbieder zijn. Het installeren van een raad is voor veel kleine zorgaanbieders en zorgaanbieders met kortdurende behandelrelaties best een uitdaging. Abaud kan helpen om dit pragmatisch te organiseren en kan zorgen voor de juiste reglementen en profielschetsen.

Cliëntvertrouwenspersoon, patiëntenvertrouwenspersoon en de familievertrouwenspersoon

Op grond van de Wet zorg & dwang zijn zorgaanbieders die zorg bieden aan mensen met een verstandelijke beperking, psychogeriatrische aandoening of vergelijkbare aandoening verplicht om een cliëntvertrouwenspersoon aan te stellen. Deze is er niet alleen voor behartiging van de belangen van de cliënt maar ook voor diens vertegenwoordiger. De cliëntvertrouwenspersoon kan cliënten en vertegenwoordigers ondersteunen bij en informeren over onvrijwillige zorg. Ook biedt de vertrouwenspersoon ondersteuning bij vragen of problemen bij opname of verblijf. Tot slot heeft de cliëntvertrouwenspersoon een signalerende rol m.b.t. de cliëntenrechten. Hierover gaat de clientvertrouwenspersoon met de instelling in gesprek. Als de signaleren niet worden opgepakt, kan melding bij de IGJ gedaan worden. In de Jeugdwet is het recht op een onafhankelijke vertrouwenspersoon vastgelegd. Iedereen die onder de Jeugdwet valt, kan gebruik maken van de gratis vertrouwenspersoon van Jeugdstem.

De Wet verplichte zorg GGZ kent de familie- en de patientenvertrouwenspersoon De patiëntenvertrouwenspersoon is er voor ggz-cliënten (volwassenen en jeugd) bij verplichte zorg of voorbereiding daarop en voor patiënten die vrijwillig in een Wvggz- accommodatie verblijven.

De familievertrouwenspersoon is er voor de relevante familie en naasten van de ggz-cliënt bij verplichte zorg of de voorbereiding van een zorgmachtiging.

Vertrouwenscommissie

De belangen van cliënten worden door de cliëntenraad behartigd. Op grond van de Wmcz heeft de cliëntenraad taken en verantwoordelijkheden m.b.t. tot de inspraak. Het is mogelijk dat er hierbij meningsverschillen of conflicten ontstaan tussen cliëntenraad en bestuur van de zorginstelling. In dat geval kan de commissie van vertrouwenslieden als bemiddelaar en scheidsrechter optreden. Er bestaat een Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden welke door diverse brancheverenigingen in stand gehouden wordt. De Commissie kan bemiddelen en zo nodig een uitspraak te doen.

Vertrouwenspersoon

Dan is er nog een vertrouwenspersoon als uitvloeisel van de Arbowet en regelgeving en de Wet bescherming klokkenluiders en met als doel bij te dragen aan een gezonde en veilige werkomgeving voor het personeel. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen en de vertrouwenspersoon integriteit. De laatste is er om veilig en verantwoord misstanden aan de kaak te stellen en is verplicht voor organisaties van meer dan 50 werknemers. Er is wetgeving in de maak die werkgevers verplicht stelt om ook een vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen aan te stellen waarbij jouw personeel terecht kan. Dit draagt bij aan een veilige werkomgeving.

Omdat het lastig kan zijn de vertrouwenspersoon intern te organiseren, hebben we vanuit abaud ook een externe vertrouwenspersoon die je kan aanstellen en waarmee je als werkgever vooruitlopend op de wettelijke plicht aan je verplichting voldoet.

Klachtenfunctionaris

Op grond van de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz) ben je als zorgaanbieder verplicht om cliënten of patiënten en hun naasten of vertegenwoordigers een laagdrempelige opvang van klachten te bieden. Hiervoor dien je als zorgaanbieder een onafhankelijke klachtenfunctionaris aan te stellen. De klachtenfunctionaris bemiddelt tussen de cliënt en de zorgaanbieder. De klachtenfunctionaris functioneert onafhankelijk van de zorgaanbieder en is onpartijdig. De wet kent een aantal voorschriften hoe dit dient te gebeuren. Als zorgaanbieder dien je een reglement of klachtenregeling op te stellen en deze ook beschikbaar te stellen aan je cliënten, bijvoorbeeld via de website. Abaud kan helpen met het opstellen van een regeling en kan desgewenst ook jouw onafhankelijke klachtenfunctionaris zijn.

Geschillencommissie

In dezelfde Wkkgz is ook opgenomen dat cliënten hun klacht moeten kunnen indienen bij de geschillencommissie. De meeste zorgaanbieders zijn via hun branchevereniging automatisch aangesloten bij De Geschillencommissie Zorg. Is dit niet via de branchevereniging georganiseerd, dan dien je hier zelf iets voor te regelen. De geschillencommissie kan bindende uitspraken doen, wanneer een klachtenprocedure bij de zorgaanbieder voor een cliënt niet tot het gewenste resultaat heeft geleid.

Scheidsgerecht

Dan is er nog Het Scheidsgerecht Gezondheidzorg. Dit is bedoeld voor geschillen en conflicten tussen zorgaanbieders, samenwerkingsverbanden of individuele beroepsbeoefenaren. Het Scheidsgerecht kan bindende uitspraken doen. Veel ellende kan voorkomen worden door voorafgaand aan een samenwerking de taken en verantwoordelijkheden goed te duiden en vast te leggen in een uitbestedings-, samenwerkings- of dienstverleningsovereenkomst. Hoe specifieker, hoe beter. Bij abaud kunnen we hierbij helpen. Omdat wij de zorg van binnen en van buiten kennen, weten we wat de belangrijke zaken zijn om afspraken over te maken.

 

Heb je vragen over de verplichte functionarissen voor jouw zorgonderneming of wil je meer weten over de Vertrouwenspersoon via abaud, neem contact op met Maud de Wildt of Andrea Dantuma.

Lees ook: 

Deel dit artikel